Guguritan
Ku: A.Yogaswara
Kecap gurit asal tina basa Sangsekerta gurit anu hartina nyusun karangan, dina basa Sunda aya istilah
ngagurit atawa ngadangding, ari hartina sarua bae nyaeta nuduhkeun pagawean
ngareka atawa nyusun karangan winangun dangding. Dina masa saacan perang
murid-murid di sakola Angka II jeung utamana Sakola Guru (Normaalschool) diajrkeun
nembang jeung nulis guguritan, nu matak
maranehanana terampil lain ngan ukur nyanyikeun sesuai jeung lagu pupuh, tapi
bisa ogé nyusun guguritan ku sorangan. Katerampilan nyieun guguritan dianggap
salaku kahéngkéran hiji jalma komo lamun manehna pinter nembangkeunana
ogé.Sabab dina masa sanggeus perang disakola-sakola Dangding jeung cara nembang
teu diajarkeun sacara inténsif,ku kituna guguritan leungit popularitasna,
kecuali dikalangan ahli mamaos tapi éta ogé ngan ukur kawatesan ku ngapalkeun
guguritan nu geus aya.
Guguritan nyaéta
ungkara sastra anu winangun dangding atawa pupuh anu
sakapeung ogé sok disebut wawacan.
Henteu aya wangenan anu cindek anu ngabédakeun guguritan jeung wawacan. Sanajan
guguritan mah biasana dipaké nyebut dangding anu henteu panjang tur biasana
ngagambarkeun rasa lirik anu nulisna atawa mangrupa naséhat, sedengkeun ari
wawacan biasana mangrupa carita, tapi henteu saeutik guguritan anu panjangna
leuwih ti wawacan
Guguritan
kagolong kana karangan ugeran dina wangun puisi heubeul. Pangna disebut
karangan ugeran lantaran kaiket ku Patokan anu tangtu, nya eta Patoka
pupuh.Sawatara urang ahli netelakeun watesan ngeunaan guguritan. Yus Rusyana
(1992:94) nyebutkeun yen guguritan nyaeta karangan pondok anu disusun make
patokan pupuh.
Iskandarwassid dina Kamus Istilah
sastra (1992:46) nyebutkeun yen guguritan teh nya eta karangan puisi mangrupa
dangding anu teu kawilang panjang. Nurutkeun wangunanana, gugurutan kaasup
wangun ugeran, nya eta kauger ku patokan pupuh. Ku lantaran teu panjang tea
biasana mah ukur ukur diwangun ku hiji pupuh, tara gunta-ganti pupuh cara dina
wawacan, sarta ilaharna eusina henteu ngawujud carita (naratip). Dibacana
biasana mah dihariringkeun make lalaguan anu geus matok keur pupuh eta. Atawa
ngahaja jadi rumpaka dina pagelaran seni tembang Cianjuran. Dumasar kana hasil
panalungtikan Yus Rusyana jeung Ami Raksanagara (1980) pupuh anu pangmindengna
digunakeun dina guguritan teh nya eta (nungturun) asmarandana, dangdanggula,
kinanti, jeung sinom. Hal ieu bias jadi aya patalina jeung kabeungharan variasi
lagu keur pupuh eta, atawa jeung sipat lalaguanana. Guguritan teh geus lila
gelarna dina sastra Sunda. Ti abad ka-19 geus loba anu nganggit guguritan. Taun
1822-1866 R. Haji Muhammad Musa nanggit Wulang Krama; taun 1865 .R.A.
Bratadiwijaya nagnggit Asmarandana Lahir Batin; taun 1892 Haji Hasan Mustapa
nganggit welasan rebu pada guguritan, upamana wae Kinanti Ngahurun Balung,
Asmarandana Babalik Pikir, Sinom Pamulang Tarima, Dangdanggula Pamolah Rasa,
jeung sajabana.
· Bedana
guguritan jeung jeung wawacan
Jadi
umumna mah bédana guguritan jeung wawacan téh sok dumasar kana panjang-pondokna
baé, salian ti gumantung kana kahayang nu nganggitna téh.[1] Nu panjang mahi sabukueun disebut
wawacan, sanajan eusina henteu ngalalakon, sabalikna nu pondok disebut
guguritan sanajan ngalalakon
· Pada
dinu guguritan
Guguritan
biasan ngan ukur tina sababaraha pada, sanajan Dangdanggula Laut Kidul jeung Asmarandana Lahir Batin, rada panjang, kitu ogé
guguritan H.Hasan Mustapa umumna
100-200 pada, aya ogé anu 400 pada panjangna
Pupuh
dina guguritan.
· Asmarandana
· Balakbak
· Dangdanggula
· Jurudemung
· Durma
· Gambuh
· Gurisa
· kinanti
· Ladrang
· Lambang
· Maskumambang
· Mijil
· Pangkur
· Pucung
· Magatru
· Sinom
· Wirangrong
Watek
watek Guguritan
· Asmarandana
Watekna
silih asih silih pikanyaah atawa mepelingan.Unggal pada diwangun ku tujuh
padalisan.
· Dangdanggula
Watekna
bungah atawa agung.Unggal pada diwangun ku sapuluh padalisan.
· Jurudemung
Watekna
kaduhung atawa hanjakal. Unggal pada diwangun ku lima padalisan.
· Durma
Watekna
heuras atawa siap rek tarung.Unggal pada diwangun ku tujuh padalisan.
· Gurisa
Watekna
pangangguran, lulucon atawa tamba kesel.Unggal pada di wangun ku dalapan
padalisan.
· Kinanti
Watekna
mihareup atwa prihatin.Unggal pada diwangun ku genep padalisan.
· Ladrang
Watekna
banyol pikaseurien.Unggal pada diwangun ku opat padalisan.
· Lambang
Watekna
banyol atawa pikaseurieun. Unggal pada diwangun iu opat padalisan.
· Magatru
Watekna
lulucon deukeut deukeut kana prihatin. Unggal pada diwangun ku lima padalisan.
· Maskumambang
Watekna
prihatin, sasambat atawa nalangsa.Unggal pada diwangun kiu opat padalisan.
· Mijil
Watekna
sedih, susah atawa cilaka. Unggal pada diwangun ku genep padalisan.
· Pangkur
Watekna
nafsu, lulmampah ata sadia rek perang.Unggal pada diwangun ku tujuh padalisan.
· Pucung
Watekna
piwuruk, wawaran, atawa mepelingan.Unggal pada diwangun ku opat padalisan.
· Sinom
Watekna
gumbira. Unggal pada diwangun ku salapan padalisan
· Wirangrong
Watekna
era atawa wiring.Unggal pada diwangun ku genep padalisan.
Pupuh dibagi dua
bagian:
1. Sekar ageung
2. Sekara alit
Sekar
ageung nyaéta:
1.
Kinanti
2.
Sinom
3.
Asmarandana
4.
Dangdanggula
Diolah
dari berbagai sumber
Autumnitan
Ku: A. Yogaswara
Kecap gurit origin
tina basa Sangsekerta gurit anu hartina composing an essay, in Sundanese basa
there is the term ngagurit orawa ngadangding, ari hartina sarua bae nyaeta
nuduhkeun pagawean ngareka or composing an essay winangun dangding. During the
war, the students at the Number II Primary School at the Teacher School
(Normaalschool) were taught to sing and write the song, the maranehanana was
activated in a different way by measuring the singing according to the pupuh
song, but you could also compose the song for yourself. The skill of singing
agumitan is considered one of the skills of hiji jalma komo lamun manehna
clever nembangkeunana ogé. During the time of the Sanggeus war in Dangding
jeung's sakola-sakola Dangding jeung how to nembang teu was taught intensively,
I kituna agumitan increased its popularity, except among mamaos experts but éta
ogé ngan measuring my skill ngapalkeun fallitan nu geus aya.
AUTUTAN NYAéta
ungkara Anu Winangun Dangding's literature or Pupuh Anu Sakapeung ogé
pretending to be called Wawacan. Henteu aya wangenan anu cindek anu ngabédakeun
ajuitan jeung wawacan. Sanajan Anu Panjang is usually used to call Dangding Anu
Henteu Panjang Tour, usually drawing a feeling of lyrics and writing or
mangrupa advice, sedengkeun Ari Wawacan is usually mangrupa Carita, but Henteu
Saeutik Anu Panjangna Leuwih Ti Wawacan